20 i 21 maja 2023 r. Paulina Świst i Paulina Warmuz, laureatki XXIX edycji ogólnopolskiego projektu pt. Sejm Dzieci i Młodzieży, których praca została najwyżej oceniona w województwie małopolskim, uczestniczyły w serii warsztatów edukacyjnych w Ośrodku Rozwoju Edukacji w Sulejówku oraz w pracach komisji problemowej XIXX Sejmu Dzieci i Młodzieży w Warszawie. Opiekunem merytorycznym uczennic była mgr Katarzyna Wyrobek. Opiekę nad uczennicami w czasie wyjazdu sprawowała pani wizytator Marzena Bąk.
Seminarium zostało zorganizowane dla najwyżej ocenionych 16 zespołów w Polsce. W pierwszym panelu wykład tematyczny wygłosiła pani dr Martyna Grądzka-Rejak, pracownik Biura Badań Historycznych IPN oraz Muzeum Getta Warszawskiego. Następnie uczestnicy wzięli udział w warsztatach pn. Sztuka wystąpień publicznych, prowadzonych przez pana dr. Mirosława Oczkosia, aktora, reżysera filmowego i telewizyjnego, właściciela firmy doradczo-szkoleniowej „OCZKOŚ PERFECT IMAGE”. W trzecim bloku zajęć warsztaty tematyczne przeprowadziła pani Edyta Gula, obecnie pełniąca obowiązki Naczelnika Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Warszawie. Zajęcia miały miejsce w Centrum Szkoleniowym Ośrodka Rozwoju Edukacji w Sulejówku. Od strony merytorycznej zostały zorganizowane we współpracy Biura Edukacji Narodowej IPN (pani Maryla Czupryńska-Szczupak, koordynator SDiM z ramienia IPN) i Wszechnicy Sejmowej (pani Alicja Gołuchowska-Smarzyńska, koordynator SDiM z ramienia Sejmu).
Seminarium poprzedzało i wprowadzało w posiedzenie komisji (21 maja 2023 r.), na której młodzież (16 najlepszych zespołów) tworzyła uchwałę nawiązującą do tematu przewodniego tegorocznej sesji SDiM. Komisja przygotowała również dwa pytania do Ministra Edukacji i Nauki. Spośród młodzieży zostali wybrani 3 marszałkowie XXIX sesji SDiM: Olivier Kopciewicz, Iwo Nakonieczny, Liwia Ruba. Komisja wypracowała również – związany z tematem tegorocznej sesji – projekt uchwały, który został poddany pod głosowanie na posiedzeniu 1 czerwca 2023 r.
W czwartek, 1 czerwca 2023 r. , w Sali Posiedzeń Sejmu odbyły się obrady Sejmu Dzieci i Młodzieży. Była to XXIX sesja SDiM, z wiodącym tematem : „Zginąć, ale z honorem (Krystyna Budnicka). Bohaterska walka zbrojna żydowskich organizacji bojowych z Niemcami z perspektywy 80 lat — o ludzki, społeczny i narodowy honor oraz godność, na przykładzie powstania w getcie warszawskim”.
Uczestników przywitała marszałek Sejmu Elżbieta Witek. Następnie przekazała głos marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży Liwii Rubej. Uderzając trzy razy laską marszałkowską, otworzyła ona obrady izby i powitała gości specjalnych, wśród których są: wiceminister edukacji i nauki Włodzimierz Bernacki i zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Karol Polejowski.
Organizatorem SDiM jest Kancelaria Sejmu, a do grona współorganizatorów należą: Ministerstwo Edukacji i Nauki reprezentowane przez prof. Włodzimierza Bernackiego Sekretarz Stanu, Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz Ośrodek Rozwoju Edukacji reprezentowany przez Dyrektora Tomasza Madeja.
Dyrektor ORE w swym wystąpieniu przywołał bohaterską postać Krystyny Budnickiej jako przykład postawy patriotycznej stanowiącej inspirację w działaniu dla polskiej młodzieży oraz życzył owocnych obrad wszystkim uczestnikom XXIX sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży. W porządku obrad XXIX sesji znalazły się pytania do Ministra Edukacji i Nauki opracowane podczas wcześniejszych obrad komisji SDiM oraz dyskusja i głosowanie nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.
Komisja zwróciła się do ministra edukacji z pytaniem czy dzień 19 kwietnia mógłby być dniem wolnym od zajęć dydaktycznych, poświęconym na zajęcia tematyczne o powstaniu w getcie warszawskim. Sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Włodzimierz Bernacki odpowiedział, że uczniowie i nauczyciele mają możliwość pogłębiania wiedzy poprzez uczestnictwo w uroczystościach i innych formach upamiętnienia ważnych rocznic, ponadto dyrektor szkoły może w danym roku szkolnym na wniosek społeczności szkolnej ustalić dodatkowe dni wolne od nauki. Wiceminister edukacji rozwiał także obawy uczestników SDiM dotyczące zastąpienia w szkołach średnich przedmiotu wiedza o społeczeństwie historią i teraźniejszością.
W głosowaniu Sejm Dzieci i Młodzieży podjął uchwałę w sprawie popularyzacji bohaterstwa obywateli polskich pochodzenia żydowskiego w walce z Niemcami. Treść uchwały zaproponowała komisja SDiM, a w trakcie sesji plenarnej jej uczestnicy rozpatrywali poprawki zgłoszone do projektu.
Uchwała SDiM jest apelem młodzieży do dorosłych (polityków, władz lokalnych, szkół, organizacji) o podjęcie działań związanych z tematem sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży. Organizatorzy przedsięwzięcia podkreślają, że zarówno posiedzenie SDiM, jak i sama uchwała nie mają charakteru normatywnego ani politycznego.
Do tej pory nie przeprowadzono sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży tylko trzy razy: w 2021 r. (choć przeprowadzono rekrutację) i w 2020 r. z powodu pandemii COVID-19, kiedy to konkurs odwołano oraz w 1999 r. Z kolei w 2018 r. sesję przeniesiono z 1 czerwca na 27 września.
Polska to pierwszy kraj w Europie, który zorganizował takie przedsięwzięcie edukacyjne. Obecnie dziecięco-młodzieżowe parlamenty zbierają się m.in. w Portugalii, Francji, Wielkiej Brytanii, Finlandii i w Czechach.